Składam wielkie podziękowanie Panu mgr. Józefowi Czapiewskiemu, który bezinteresownie udostępnił mi kronikę szkoły w Chwarznie, wcześniej zaś ocalił ją od zniszczenia czy zagubienia, gdy ją przypadkowo odnalazł w likwidowanej chwarzneńskiej szkole!


Kronika szkoły w Chwarznie – lata 1946-1957

(pisownia oryginalna)

Rok szkolny 1946/47

Po pięciu i pół latach strasznej wojny – Bóg zaczął obdarzać nas ponowną wolnością.

Nadszedł pamiętny dla mieszkańców tutejszej wioski, dzień 6-ty marca 1945 r.

Łzy radości, ale też i łzy żalu równocześnie płynęły po wszystkich prawie policzkach. Mamy wolność, jesteśmy znów w wolnej tak długo przez nas wyczekiwanej Ojczyźnie, ale brak wielu, którzy zginęli w czasie okupacji z rąk oprawców hitlerowskich. Pomimo tego każdy szuka zajęcia, by budować nowy gmach, na nowo w odrodzonej Ojczyźnie.

Lecz nie  znalazł się nikt, któryby objął posadę nauczycielską w tutejszej szkole. Toteż do dnia 1 października 1946 r. nauki w tut. szkole nie było.

W wrześniu 1946 r. zgłosiłem się (Brunon Ciepliński) u pana Siemiginowskiego inspektora szkolnego w Kościerzynie. Proszę o posadę nauczyciela w Chwarznie. Nominację otrzymałem. Z dniem 1 października 1946 r. po siedmiu latach przerwy w tut. szkole, rozpoczyna się na nowo nauka polskich dzieci w polskiej szkole. W pierwszej chwili zapisuje się 40 dzieci a w drugim tygodniu października dochodzi dwoje dzieci, lecz ci zostają odesłani do szkoły zbiorczej do Starej Kiszewy.

Dzieci uczęszczają chętnie i regularnie. Poziom w nauce po takim długim czasie przerwy bardzo niski.

Dnia 17 października nauka wypadła z powodu rejonowej konferencji nauczycielskiej w Nowych Polaszkach.

Nauka płynie normalnym tępem (sic!).

Dnia 1,2,3 listopada są wolne dni od nauki. Dzieci szkolne w dzień zaduszny odwiedzają groby swoich najbliższych i groby, w których spoczywają szczątki po zamordowanych Polakach przez oprawców hitlerowskich.

Dnia 22,23,24,25 listopada nauka wypadła z powodu braku opału.

W dniu 20 grudnia 1946 r. w tut. szkole odbyła się uroczystość gwiazdkowa dla młodzieży szkolnej i rodziców przy choince wigilijnej. Każde dziecko zostało obdarzone podarunkiem.

22 grudnia, po ostatniej lekcji rozpoczęły się ferie Bożego Narodzenia, które trwały do dnia 12 stycznia 1947 r. włącznie.

W nowym roku praca po krótkim wypoczynku na nowo wre.

14 stycznia 47 r. młodzież szkolna otrzymała podarunki od P.C.K. które miała otrzymać z okazji Świąt Bożego Narodzenia.

W miesiącu styczniu sala szkolna była zajęta dwa razy przez wojska polskie, na cele propagandy przedwyborczej.

Dnia 24 marca odbyła się konferencja rejonowa w Pałubinie, a w dniu następnym wizytował tut. szkołę p. p.inspektor Bargieł.

Od dnia 2-7 kwietnia włącznie trwały ferie wielkanocne.

Konferencja powiatowa odbyła się dnia 10 maja.

Ostatnia konferencja rejonowa odbyła się w Starej Kiszewie w dniu 12 czerwca. Uroczyste zakończenie roku szkolnego odbyło się dnia 28 czerwca.

Rok szkolny  1947/48

Dnia 3 września tut. szkoła brała udział w nabożeństwie w kościele parafialnym w Starej Kiszewie z okazji rozpoczęcia roku szkolnego 1947/48.

Dnia 4 września rozpoczęła się normalna nauka. Z tym dniem przyjęto do klasy pierwszej 13 dzieci. Dzieci uczęszczają chętnie i regularnie.

28 września obchodzono dzień spółdzielczości. W tym dniu tut. szkoła otrzymała od Gminnej Spółdzielni Samopomocy Chłopskiej 2000 zł, celem zakupu przyborów szkolnych dla biednych dzieci.

W dniu 11.X. odbyła się pierwsza konferencja rejonowa rejonu Stara Kiszewa w Starej Kiszewie. Na konferencji byli obecni przedstawiciele władz szkolnych w osobach: p. podinspektora Bargieła, prezesa Z.N.P. Brzoskowskiego oraz kolegi Roznerskiego i kol. Świeczkowskiego.

Dnia 1,2,3 listopada są wolne dni od nauki. Dzieci szkolne w dzień zaduszny odwiedzają groby swoich najbliższych i groby, w których spoczywają szczątki po zamordowanych Polakach przez zbirów hitlerowskich.

Dnia 13 listopada odbyła się konferencja Z.N.P. w Kościerzynie, a druga z kolei konferencja rejonowa odbyła się 24.XI. w Bartoszymlesie.

Od dnia 23 grudnia 1947 r. były wakacje Świąt Bożego Narodzenia.

W dniu 24 grudnia 47 r. szkoła tut. obchodziła uroczystość Bożego Narodzenia. W dniu tym odbyło się przedstawienie p.t. „Wesołą Nowinę Bracia Słuchajcie”, które było odegrane przez świetliczan tutejszej gromady. Po przedstawieniu każde dziecko było obdarzone podarunkiem ofiarowanym przez P.C.K i od Gminnej Spółdzielni Samopomocy Chłopskiej ze Starej Kiszewy.

Wakacje trwały do dnia 11 stycznia włącznie.

W nowym roku, po krótkim wypoczynku praca szkolna wre na nowo.

Dnia 26 stycznia 1948 r. nauka w tut. szkole wypadła, ponieważ nauczyciel brał udział w konferencji kierowników świetlic w Sopocie.

Ferie wielkanocne w tym roku szkolnym trwały od 25 marca do 4 kwietnia włącznie.

Następna z kolei konferencja rejonowa odbyła się w Starym Bukowcu dnia 17 IV 48 r.

W ostatnią sobotę kwietnia tj. 24.IV br. Szkoła tut. obchodziła święto lasu. Z tej okazji urządzono wycieczkę do Wygonina – do lasu i nad jezioro.

Dnia 1,2 i 3 maja nauki w tut. szkole nie było, ponieważ 1 maja obchodzono uroczyście Święto pracy, a w dniu 3 maja Święto oświaty.

Ostatnia konferencja rejonowa odbyła się 22 maja w Lipach.

Dnia 20, 24 i 28 maja odbywały się w Starej Kiszewie badania przeciw gruźlicy. Na 40-cioro dzieci 22 stykało się już z zarazkami gruźlicy a 18 było wolnych od zarazek gruźlicy. Badania dokonał Duński Czerwony Krzyż.

Dnia 12 i 13 czerwca b.r. Ognisko ZNP Stara Kiszewa urządziło wycieczkę nauczycielską do Sztutowa I Malborga (sic!), zaś dnia 16 i 17 udano się na wycieczkę z dziećmi do Gdyni.

Zakończenie roku szkolnego obchodzone było dnia 26 czerwca, które było połączone z uroczystym nabożeństwem szkolnym w kościele parafialnym w Starej Kiszewie.

Liczba uczniów w końcu roku wynosiła 39. Z tej liczy 10-cioro odesłano do klasy piątej szkoły zbiorczej w Starej Kiszewie. 1 dziecko wypełniło obowiązek szkolny i 1 dziecko pozostało w tej samej klasie na przyszły rok z powodu upośledzenia umysłowego, reszta uczniów otrzymała promocje do klas wyższych.

Rok szkolny 1948/49

Dnia 1 września rozpoczął się nowy rok szkolny 1948/49. Z nim przybyło do tut. szkoły 6 dzieci. Ogólna liczba dzieci wynosi 37. W tym w kl. I 6, w kl. II 12, w kl. III 12 i w kl. IV 7. Z ogólnej liczby dzieci jedno dziecko zostało zwolnione z obowiązku szkolnego na jeden rok z powodu niedorozwoju umysłowego.

16 listopada nauka w tut. szkole wypadła ponieważ nauczyciel brał udział w konsultacjach dla czynnych niekwalifikowanych nauczycieli w Kościerzynie.

Pierwsza konferencja Powiatowa odbyła się dnia 23 października.

Dnia 1 i 2 listopada nauki w tut. szkole nie było. Dzieci szkolne w Dzień Zaduszny odwiedzają groby swych najbliższych i groby w których spoczywają szczątki po zamordowanych Polakach przez oprawców hitlerowskich oraz groby tych Polaków którzy polegli w obronie Ojczyzny. Oprócz tego dzieci odwiedzają groby poległych żołnierzy radzieckich.

Konferencja dla nauczycieli niekwalifikowanych odbyła się w Kościerzynie dnia 27 listopada.

Pierwsza konferencja rejonowa odbyła się dnia 6 grudnia w Starej Kiszewie.

Wakacje Bożego Narodzenia trwały od dnia 23 grudnia 48 r. do dnia 6 stycznia 1949 r. włącznie. W Wigilię Bożego Narodzenia szkoła tut. obchodziła uroczystość Bożego Narodzenia. Przy choince śpiewano kolędy. Później przyszedł św. Mikołaj i obdzielił każde dziecko skromnym podarkiem.

W nowym roku po krótkim wypoczynku nauka wre na nowo.

Dnia 21 i 22 lutego nauka również wypadła z powodu konsultacji, a dnia 26 lutego z powodu Konferencji Powiatowej.

Dnia 29 marca odbywała się rejestracja wojskowa w Starej Kiszewie na której był nauczyciel, a nauka w dzień ten w tut. szkole wypadła.

Dnia 11,12 i 13 kwietnia nauka wypadła z powodu egzaminów promocyjnych przy Kom. Rej. Kształcenia czynnych niekwalifikowanych nauczycieli w Kościerzynie.

Od 14 do 20 kwietnia włącznie trwały ferie wielkanocne.

Dnia 1 maja obchodzono święto robotnicze a 3 maja w tut. szkole Święto Oświaty.

Dnia 6 i 7 maja nauczyciel był na wycieczce Z.N.P. ogniska St. Kiszewa w Poznaniu na Targach.

12 maja wizytował tut. szkołę podinspektor szkolny ob. Szumocki.

13 i 17 czerwca nauczyciel egzaminach w Publ. Szkole Pow. w Lipach.

24 czerwca tut. szkoła wybrała się na jagody do lasu wygonińskiego.

Rok szkolny 1947/48 zakończono dnia 28 czerwca 1948 r. Jedno dziecko wypełniło obowiązek szkolny, 5 dzieci przeszło do szkoły wyżej zorganizowanej, 7 dzieci pozostało w tej samej klasie na drugi rok a reszta dzieci przeszła do klas wyższych.

Rok szkolny 1949/50

Dnia 1 września rozpoczął się nowy rok szkolny. W dniu tym w tut. szkole odbyła się wielka uroczystość, uroczystość rozpoczęcia nowego roku szkolnego 1949/50 i 10 rocznicy wybuchu wojny.

W uroczystości brała udział młodzież szkolna jak i rodzice. Do zebranych dzieci i rodziców wygłosili pogadanki: sołtys tut. gromady Obyw. Szarmach R., członek Rady Narodowej ożyw. Szramka B. i nauczyciel Ciepliński Brunon.

Ogólna liczba dzieci w dniu 2 września wynosi 37. Kl. I 8, kl. II 6, kl. III 12, kl. IV 11.

Dnia 11 września w tut. gminie w Ośrodku Maszynowym Cierniki odbyły się dożynki, w których brały udział wszystkie gromady tut. Gminy. Na dożynkach byli obecni przedstawiciele województwa, oraz przedstawiciele wojska polskiego, którym poszczególne gromady składały wieńce honorowe. Po dożynkach ludność śpieszyła na kiermasz i zabawę, która odbywała się w parku Ośrodka Maszynowego Cierniki.

Dnia 17 i 18 września odbyła się dwudniowa konferencja Powiatowa w Kościerzynie. Na konferencji pożegnaliśmy byłego inspektora Siemignowskiego a przywitaliśmy nowego inspektora Dąbrowskiego.

Dni 1 i 2 listopada były wolne od nauki. Dzieci szkolne w dzień zaduszny odwiedzają groby swych najbliższych i groby, w których spoczywają zwłoki zamordowanych Polaków przez zbirów hitlerowskich.

W dniu 7 listopada zakończył się miesiąc pogłębiania Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W tut. szkole z tej okazji wygłoszono odpowiednie pogadanki. Zaś dnia 6 listopada zorganizowano uroczystą (pogadankę) akademię dla dorosłych. Jednocześnie wygłoszono referat pt. Wielka Rewolucja Listopadowa  i jej znaczenie. Odśpiewaniem Hymnu akademię zakończono.

W związku z nominacją K. Rokossowskiego Marszałkiem Polski i Ministrem Obrony Narodowej w szkole i na kursie O.D. odczytano artykuł „O życiu i mianowaniu K. Rokossowskiego Ministrem Obrony Narodowej”.

Z okazji 70 lecia urodzin Józefa Stalina – wielkiego obrońcę pokoju w szkole tut. zorganizowano wielką uroczystość w dniu 20.XII.1949 r. Na uroczystości tej byli obecni rodzice i młodzież szkolna. Nauczyciel odczytał życiorys J. Stalina, zaś dzieci śpiewały i deklamowały wierszyki. Odśpiewaniem Pieśni Pokoju uroczystość zakończono.

Dnia 7 stycznia b.r. w tut. szkole odbyła się uroczystość gwiazdkowo-noworoczna.

Od 20 marca 1950 r. do 1 kwietnia 1950 r. lekcje w tut. szkole prowadził  w zastępstwie nauczyciel Knuth Leonard ze Starej Kiszewy.

Nauczyciel Ciepliński w czasie tym miał urlop celem przygotowania się do egzaminu dojrzałości który odbył się 3 i 4 IV br. w Państwowym Liceum T.P.D. w Gdańsku.

1 Maja szkoła tut. brała udział w uroczystości z okazji święta robotniczego w Starej Kiszewie.

Uroczyste zakończenie roku szkolnego 1949/50 odbyło się dnia 23 czerwca 1950 r.

Na ogólną liczbę 36 uczniów 3 dzieci pozostało w tej samej klasie na drugi rok reszta zaś przeszła do klas wyższych z czego 8 odeszło do szkoły zbiorczej kl. V do Starej Kiszewy.

Rok szkolny 1950/51

Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego 1950/51 odbyło się dnia 1 września 1950 r.

Liczba dzieci w poszczególnych klasach przedstawia się następująco kl. I 11 dzieci, kl II 5 dzieci, kl. III 6 dzieci, kl. IV 8 dzieci razem 30 dzieci. Liczba dzieci w tut. szkole z roku na rok maleje. Z początkiem roku w tut. szkole zostało założone S.K.O.W (Szkolne Koło Odbudowy Warszawy). Do wymienionej organizacji szkolnej należą wszystkie dzieci.

Dnia 27 października w tut. szkole był obecny instruktor powiatowy w.f. obyw. Hoppe Sylwester, który lustrował Wychowanie fizyczne.

Dnia 1 listopada nauka wypadła. Dzieci tut. szkoły w dniu tym odwiedzają groby swych najbliższych i groby w których spoczywają zwłoki  bohaterów walczących o wolność naszej Ojczyzny oraz zwłoki po zamordowanych Polakach przez oprawców hitlerowskich.

W dniu 5 listopada b.r. w szkole tut. odbyła się uroczysta akademia dla młodzieży szkolnej  i mieszkańców tut. wsi z okazji 33 rocznicy Wielkiej Rewolucji Październikowej.

Od 16 XI 1950 r. odbywa się w Warszawie II Światowy Kongres Pokoju.  W dniu poprzedzającym Kongres w szkole tut. odbyła się akademia. Sala szkolna dla uczczenia II Światowego Kongresu Pokoju została udekorowana w portrety przywódców pokoju.

Dnia 20 grudnia 1950 r. do dnia 7 stycznia włącznie trwają wakacje zimowe. W nowym roku praca po krótkim wypoczynku wre na nowo.

W dniu 15 lutego 1951 r. nauka wypadła z powodu konferencji powiatowej kierowników szkół.

Wakacje wiosenne trwały od 22 III 1951 do 28 marca 1951 r.

W przededniu święta robotniczego Pierwszy Maja w szkole tut. odbyła się uroczysta akademia. Na akademii tej młodzież tut. szkoły deklamowała wierszyki i śpiewała pieśni robotnicze.

W dniu 1 Maja szkoła tut. brała udział w obchodzie, który odbył się w Starej Kiszewie.

Dnia 7, 8 i 9 maja dla dzieci przyjętych do I Komunii Świętej były rekolekcje w kościele parafialnym w Starej Kiszewie.

Dnia 21 czerwca 1951 r. krótko przed zakończeniem roku szkolnego 1950/51 urządzono całodzienną wycieczkę szkolną nad jezioro wygon ińskie, gdzie odbywały się gry, zabawy i plażowanie nad wodą. Nad wieczorem, trochę zmęczeni lecz uradowani wróciliśmy do domów.

Zakończenie roku szkolnego 1950/51 odbyło się 23 sierpnia (?, raczej - czerwca). Młodzież zebrała się o godz. 9 tej w szkole, gdzie odbyła się uroczystość zakończenia roku szkolnego, związana z rozdaniem świadectw. Liczba uczniów w końcu roku szkolnego wynosiła 30. Z liczby tej 2 nie promowano do kl II giej. Do szkoły zbiorczej do Starej Kiszewy odeszło 9 cioro dzieci

Rok szkolny 1951/52

Nowy rok szkolny rozpoczął się 1 września 1951 r. W dniu tym wstąpiło do tut. szkoły po raz pierwszy 5 dzieci. Oto po raz pierwszy weszło w progi naszej szkoły pokolenie urodzone w czasie kiedy po strasznej wojnie Polska odzyskała wolność, pokolenie urodzone w roku 1944, roku Manifestu Lipcowego. O godz 8 mej wysłuchano przemówienia Ministra Oświaty przez radio.

Dnia 2 września 1951 r. zorganizowano w szkole tut. imprezy dla dziatwy szkolnej pod hasłami Społeczeństwo-dzieciom.

Jesień tegoroczna jest pogodna. Przez dwa miesiące nie padał deszcz co się odbiło również na plonach.

Od 14 października do 15 listopada trwa w całej Polsce Miesiąc Pogłębiania Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Szkoła tut. uroczyście obchodzi Miesiąc Pogłębiania Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, który jest Manifestacją uczuć i wdzięczności narodu polskiego dla Wielkiego Związku Radzieckiego.

Dnia 27 października 1951 r. odbyła się w Kościerzynie Konferencja powiatowa kier. szkół i nauczycieli kierujących, wobec czego w szkole tut. nauka wypadła.

Dnia 15 listopada 1951 r. w szkole tut. odbyły się wybory do Komitetu Rodzicielskiego. Przewodniczącym K.R. tut. szkoły po raz trzeci został  obyw. Schramka Bernard gospodarz 9 ha gospodarstwa.

Dnia 27 XI 1951 r. w szkole tut. był obecny powiatowy instruktor W.F. Obyw. Hoppe Sylwester, który instruował W.F. w tut. szkole.

W dniu 11 grudnia 1951 r. z powodu konferencji powiatowej nauka w szkole tut. wypadła. Ferie zimowe trwały od dnia 23 XII 1951 r. do dnia 6 I 1952 r. włącznie.

W nowym roku a zarazem w trzecim roku Planu 6-letniego po krótkim wypoczynku praca wre na nowo.

Tegoroczna zima jest bardzo łagodna, bez śniegu i mrozów.

Dnia 15 stycznia 1952 r. w tut. szkole nauka wypadła gdyż w dniu tym odbyła się konferencja powiatowa w Kościerzynie.

25 I. 1952 r. również nauka w tut. szkole wypadła z powodu konferencji powiatowej.

W dniu 8 marca we wszystkich klasach tut. szkoły z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet wygłoszono dostosowane do poziomu dzieci odpowiednie pogadanki.

Ferie wiosenne trwały od dnia 10 marca 1952 r. do dnia 16 kwietnia 1952 r. (?)

W dniu 18.IV.1952 w szkole tut. obchodzono uroczystość 60 cio lecia urodzin Bol. Bieruta, prezydenta Rzeczypospolitej.

1 Maja szkoła tut. bierze udział w pochodzie 1 majowym w Starej Kiszewie.

16 maja 1952 r. urządzono wycieczkę do gminnej biblioteki.

W dniu 1 czerwca, w dniu Międzynarodowego Dnia Dziecka urządzono wycieczkę nad jezioro wygonińskie, gdzie odbyły się gry i zabawy dla dzieci.

Ostatnia konferencja powiatowa odbyła się 18 czerwca 1952 r.

Rok szkolny 1951/52 zakończono 25 czerwca 1952 r.                                                      

Rok szkolny 1952/53

Rok szkolny 1952/53 rozpoczął się w tut. szkole dnia 1 września 1952 r. Do klasy I szej nie przybyło ani jedno dziecko. Gdyż rocznika 1945 w tut. gromadzie nie notowano[1]. Do klasy II giej uczęszcza 7 dzieci, do klasy III – 8 dzieci, do klasy IV – 8 dzieci, razem do tut. szkoły w roku bieżącym uczęszcza 23 dzieci. 29 dzieci uczęszcza do szkoły zbiorczej do Starej Kiszewy.  Jedno dziecko- Wołoszyk Jerzy z powodu upośledzenia umysłowego do szkoły nie uczęszcza.

W dniu 12 września szkoła tut. bierze udział w rwaniu lnu gromadzkiego.

Pierwsza konferencja powiatowa odbyła się dnia 26 września.

Od dłuższego czasu w całej Polsce trwają przygotowania do wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wszędzie odbywają się zebrania propagandowo-uświadamiające. Wybory do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej odbyły się 26 października 1952 r. Mieszkańcy tut. gromady głosowali w lokalu Obwodowej Komisji Wyborczej w Starej Kiszewie. Głosowali wszyscy mieszkańcy tut. gromady prócz 5 starców ciężko chorych, oddając swój głos za Frontem Narodowym.

Dnia 8 XI 1952 r. ku czci Wielkiej Rewolucji Październikowej odbyły się we wszystkich klasach dostosowane do poziomu umysłowego dzieci pogadanki o Wielkiej Rewolucji Październikowej a dla dorosłych i młodzieży pozaszkolnej odbyła się akademia.

Dnia 10 grudnia 1952 r. wizytował tut. szkołę podinspektor szkolny Obyw.  Marchewicz Kazimierz, który stwierdził,  iż stan klasy pod względem naukowym we wszystkich klasach był zadawalający.

15 grudnia 1952 r. instruktor powiatowy P.O.D.K.O. Obyw. Walentowski badał wyniki nauczania tut. szkoły, które wypadły następująco:

Na 23 uczniów z matematyki: 8 bdb., 8 db., 3 dst., 4 ndst., z pisania 1 bdb., 5 db., 5 dst., 12 ndst,, z czytania : 3 bdb., 3 db., 5 dst., 12 ndst.

Od 23 grudnia 1952 do 7 stycznia 1953 r. włącznie trwały wakacje zimowe.

29 i 30 stycznia naucz. Tut. szkoły miał urlop wobec czego w dniach tych lekcje nie odbyły się.

13 lutego odbyła się powiatowa konferencja dla nauczycieli kierujących i kier. szkół.

W dniach 27, 28 i 29 marca te dzieci, które były przyjęte do Pierwszej Komunii Św. Brały udział w rekolekcjach.

Wakacje wiosenne trwały od 2 kwietnia 53 r. do 8 kwietnia 1953 r.

Dnia 5 marca 1953 r. w związku ze śmiercią Wielkiego Wodza Józefa Stalina we wszystkich klasach wygłoszono pogadanki o życiu i działalności Józefa Stalina, a dla mieszkańców tut. gromady odbyła się w tym samym dniu o godz. 18 tej akademia żałobna.

W dniu 1 maja w dniu święta ludu pracującego szkoła tut. i mieszkańcy tut. gromady  pojechały na uroczystości gminne do Starej Kiszewy, gdzie brano udział w akademii i w pochodzie.

30 maja 1953 r. szkoła tut. urządziła wycieczkę do Starej Kiszewy. Zwiedzono bibliotekę gminną i brano udział w wyświetlaniu filmu pt. „Czarci żleb”.

16 czerwca urządzono całodzienną wycieczkę do lasu, zaś 24 czerwca całodzienną wycieczkę nad jezioro chwarznowskie.

25 czerwca odbyło się zakończenie roku szkolnego 1952/53. Liczba uczniów w końcu roku szkolnego wynosiła 24 i to 8 kl. II 8 kl. III i 8 kl. IV. Z klasy drugiej 8 promowano do klasy trzeciej. Z klasy trzeciej 6 promowano do klasy czwartej a ucznia Rulewskiego Marcelego i Wołoszyka Huberta przeznaczono do egzaminu poprawkowego na dzień 24 sierpnia 1953 r. godz. 8:00. Z klasy czwartej 8 promowano do klasy piątej, którzy z nowym rokiem szkolnym będą uczęszczali do szkoły zbiorczej do Starej Kiszewy.

Wyżej wymienieni uczniowie: Rulewski i Wołoszyk egzamin poprawkowy zdali i zostali promowani do klasy czwartej.

Rok szkolny 1953/54

Po siedmiu latach pracy w tut. szkole kol. (Brunon) Ciepliński przeniesiony został do szkoły podstawowej w Pałubinie.

Z dniem 1 września posadę tutejszą na własną prośbę objąłem jako nauczyciel kierujący (Brzeziński Stefan).

Szkołę tutejszą pod względem administracyjnym zastałem mocno zaniedbaną, dlatego dopiero po rozpoczęciu zajęć szkolnych na skutek moich interwencji wyremontowano salę lekcyjną i mieszkanie nauczycielskie. Liczba uczniów na rok szkolny 1953/54 wynosi 22. Do I-szej klasy przyjęto 5 uczniów. Z powodu braku rocznika 45 w tut. gromadzie kl II-giej nie ma. W klasie III i IV jest po 8 uczniów. W pierwszych dniach nauki wszystkie dzieci tut. szkoły brały udział przy wyrywaniu lnu zakontraktowanego przez kol. Cieplińskiego dla naszej szkoły.

Pierwsza konferencja kier. Szkół odbyła się 6 października i dlatego lekcje w tut. szkole się nie odbyły. W miesiącu pogłębienia Przyjaźni Polsko Radzieckiej zreorganizowano szkolne koło TPPR, wygłaszano pogadanki na temat Przykładu Pomocy i Przyjaźni ZSRR. 29.X.1953 ilustrował (sic!) tutejszą szkołę  kierownik wydziału oświaty kol. Marchewicz.

W miesiącu październiku koło rodzicielskie przy tut. szkole zorganizowało zabawę taneczną z której zysk (950 zł) przeznaczono na cele szkolne.

22. grudnia wyniki nauczania w tu. Szkole badał instruktor powiatowy PODKO klas I-IV, które wypadły zadawalająco. Ferie zimowe trwały od dnia 22.XII do 7.I.

W zimie rozwinęło się w naszej wsi życie kulturalne wśród młodzieży pozaszkolnej. Wystawiliśmy sztukę G. Zapolskiej pt. „Moralność Pani Dulskiej”. Sztuka ta został odegrana u nas, w Konarzynach oraz na powiatowym Festywalu (sic!) Zespołów Artystycznych, gdzie zajęliśmy IV. miejsce.

W naszej szkole powstał także zespół Śpiewu i Tańca. Dzieci ze swym repertuarem występowały na akademiach gromadzkich i akademiach szkolnych. Na fotografii zespół dziewcząt przed występami artystycznymi w Dniu Dziecka

15 kwietnia zakończono III okres, w którym klasyfikacja uczniów wypadła zadawalająco.

15 maja wizytowa tutejszą szkołę podinspektor szkolny Hoppe Sylwester. Stwierdził, że wyniki nauczania w tutejszej szkole osiągnięto.

10 czerwca uczniowie kl. IV zdawali egzamin piśmienny z języka polskiego. Na 7 uczniów – 3 z wynikiem bardzo dobrym, 2 z dobrym, 1 z dostatecznym i 1 z niedostatecznym.

11. czerwca odbył się egzamin piśmienny z matematyki. Egzamin wypadł następująco: 2 bardzo dobre, 4 dobre i 1 dostateczny.

Egzamin ustny, który odbył się w dniach 16 i 17 wypadł także zadowalająco.

Promocje w roku szkolnym 1953/54 otrzymali wszyscy uczniowie tutejszej szkoły.

Stan uczniów z dniem 20 czerwca wyniósł 20.

Rok szkolny zakończono uroczystą akademią dnia 25 czerwca. Na uroczystości zakończenia roku szkolnego byli obecni członkowie Komitetu Rodzicielskiego, przedstawiciele ZSCh oraz sołtys Szarmach Robert.

Rok szkolny 1954/55

Nowy Rok szkolny rozpoczął się 1 września, w dniu tym też wysłuchała młodzież przemówienia Ministra Oświaty (Witolda Jarosińskiego).

Do klasy pierwszej przyjęto siedmioro uczniów i jeden drugoroczny, w kl. II-giej jest 6 uczniów, w IV-tej 8 uczniów, razem w szkole jest 22 uczniów.

Z dniem 1-wszy września na miejsce kol. Brzezińskiego Stefana przybył nauczyciel po WKN-ie (Wyższe Kursy Nauczycielskie[2])) – Deja B. (Benedykt) na własną prośbę.

W pierwszych dniach września dzieci brały udział przy wyrywaniu lnu szkolnego. W miesiącu odbudowy Warszawy tj. wrześniu była na apelu pogadanka i dzieci i dzieci na budowę stolicy postanowiły zbierać złom.

Jesień w tym roku była początkowo dżdżysta, ale od października wypogodziło się i są przymrozki nocami.  W dniu 15 września lekcje wypadły z powodu konferencji kierowników szkół a 16 września z powodu stawania nauczyciela przed Komisja poborową, który otrzymał kartę wcielenia do wojska na dzień 5 listopada.

Z okazji miesiąca przyjaźni polsko-radzieckiej młodzież tutejszej szkoły w dniu 28 września była na wycieczce w Starej Kiszewie, gdzie oglądała w kinie wiejskim film pt. „Niezłomni przyjaciele”.

W dniu 11 października lustrował tutejsza szkołę kier. Ref. Oś. Dor. Tomaszewski a 20.10.1954 r. odbyła się druga konferencja kierowników szkół.

Od dnia 1.XI. do 15.XI. włącznie nauka w tutejszej szkole nie odbywała się z powodu odejścia naucz. Deji do wojska. Z dniem 15.XI.54 r. przybyła na własną prośbę do szkoły Chwarzno naucz. Ryngwelska G. (Genowefa) i rozpoczęła naukę z dniem 16.XI. 54 r.

W okresie ferii zimowych na zajęciach wakacyjnych dzieci szkolne przygotowały choinkę noworoczną przy współudziale Komitetu Rodzicielskiego. Na powyższą uroczystość przybyło dużo rodziców i gości. Uroczystość owa składała się z części artystycznej, wręczenia paczek przygotowanych przez Komitet Rodzicielski i wyróżnienia uczniów przodujących w nauce przez udzielenie nagród książkowych i zeszytów. Po części artystycznej odbyła się potańcówka dla dzieci i rodziców.

Połowa lutego to II okres nauczania. Klasyfikacja półroczna wykazała pewne niedociągnięcia w języku polskim szczególnie u trzech uczniów klasy IV, słabe opanowanie zasad ortografii. Poprzez nieustanną pracę naucz. nad wymienionym brakiem, uczniowie powyżsi w III klasie nauczania wykazali znaczną poprawę.

Okres zimowy rozbudził życie kulturalne wśród młodzieży starszej, pozaszkolnej naszej wsi. Młodzież pod kierunkiem nauczyciela wyćwiczyła i wystawiła sztukę teatralną p.t. Pieją koguty. Dochód z imprezy przeznaczono na rozbudowę Ludowego Zespołu Sportowego. LZS tutejszej wsi jest w pełni rozkwitu i intensywnej pracy. W dniu 1 Maja młodzież zrzeszona w kole sportowym wzięła udział w pochodzie pierwszomajowym. Za starannie przygotowaną dekorację i liczny udział w manifestacji majowej LZS otrzymało wyróżnienie na uroczystym zakończeniu uroczystości 1. Maja.

W dniu 26.IV.55 r. szkołę wizytowano przez podinspektora ob. Hoppe i instruktora kl. I-IV ob. Walentowskiego.

Zakończenie roku szkolnego 1954/55 odbyło się dnia 25 czerwca. Młodzież zebrała się o godzinie 8-mej w szkole, gdzie odbyła się uroczystość zakończenia roku szkolnego przy współudziale przedstawicieli z Komitetu Rodzicielskiego, związana z rozdaniem świadectw.

Liczba uczniów w końcu roku szkolnego wynosiła 22. Z liczby tej 1-go nie promowano do klasy drugiej. Do szkoły zbiorczej do Starej Kiszewy odeszło 6 dzieci, 3-roje pozostało w klasie IV tutejszej szkoły.

 

Rok szkolny 1955/56

Dnia 1 września rozpoczął się nowy rok szkolny. W dniu tym w tutejszej szkole odbyła się uroczystość rozpoczęcia nowego roku szkolnego 1955/56.

Dnia 1-go września do kl. I-wszej po raz pierwszy przyjęto 5-ro uczniów i jednego drugorocznego. Do klasy drugiej uczęszcza 7 uczniów a do kl. III 5 uczniów. Klasy czwartej w ogóle w bieżącym roku szkolnym w tut. szkole nie ma. Wszystkich dzieci w szkole jest 18. W ubiegłym roku szkolnym na wskutek (sic!) nie opanowania materiału naucz. Pozostało 3-je uczniów klasy IV jako drugoroczni. Z tej liczby 2-je poszło do innych szkół – Jeden do Cieciórki, a drugi uczeń do Kalisk więc pozostał jeden. Jeden uczeń tworzył klasę IV. Po trzy tygodniowym nauczaniu za zgodą rodziców ucznia i Wydziału Oświaty powyższego ucznia przekazano do szkoły zbiorczej – Starej Kiszewy.

Miesiąc wrzesień Jest Miesiącem Budowy Warszawy. W okresie tym dzieci poznają na lekcjach języka polskiego, geografii serce Polski – Warszawę, a szkolne Koło Budowy Warszawy na nowo ożywiło swoją działalność.

Od 9 września do 9 października trwa w całej Polsce Miesiąc Pogłębiania Przyjaźni Polsko-Radzieckiej.  Szkoła tutejsza uroczyście obchodzi Miesiąc Pogłębienia Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, który jest manifestacją uczuć i wdzięczności narodu Polskiego dla Wielkiego Związku  Radzieckiego.

Dnia 26 września 1955 odbyła się w Kościerzynie konferencja powiatowa kier. szkół i naucz. kierujących, wobec czego w tut. szkole nauka wypadła. Dnia 16 października w tut. szkole odbyło się zebranie rodzicielskie sprawozdawczo-wyborcze do Komitetu Rodzicielskiego. Na przewodniczącego K.R. wybrano ob. Korzeniewską Agnieszkę.

Tegoroczne Koło Rodzicielskie poprawiło swą   pracę w pewnym stopniu w porównaniu z ubiegłym rokiem szkolnym. Na powitanie Nowego Roku przy współudziale całego grona rodziców przygotowało wspólnie z nauczycielką choinkę noworoczną, zakupiło głośnik dla szkoły oraz przygotowało Międzynarodowy Dzień Dziecka na terenie tutejszej szkoły.

Zima tegoroczna była bardzo sroga. Na wskutek (sic!)  silnych mrozów zarządzeniem Ministra  Oświaty przerwano naukę w wszystkich szkołach podstawowych i średnich naszego kraju na okres od 13.II do 18.II włącznie. Z powodu nie wzrośnięcia temperatury, a raczej większego opadu poczyniono drugą przerwę w zajęciach lekcyjnych na podstawie polecenia władz nadrzędnych na okres od 15.II do 29.II włącznie.

Miesiąc marzec pokrył cały kraj żałobą. Dnia 12 marca bieżącego roku przestało bić serce Bolesława Bieruta – I sekretarza Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Śmierć nastąpiła w czasie pobytu B. Bieruta w Moskwie – stolicy Związku Radzieckiego. Zwłoki przywieziono samolotem do Polski. Dnia 16.III.56 r. odbyła się uroczystość pogrzebowa. Początek uroczystości godz. 9:00. Cały kraj nasz wiadomość tę przyjął z wielkim smutkiem i żalem. Wszystkie szkoły wysłuchały uroczystości pogrzebowej nadawanej przez głośniki.

Dnia 23 czerwca odbyło się zakończenie roku szkolnego 1955/56. Liczba uczniów w końcu roku szkolnego wynosiła 18 i to 6 – kl. I, 7 kl. II, 5 kl. III. Z klasy I 5 promowano do klasy drugiej z klasy II 7 promowano do klasy trzeciej. Z klasy III 4 promowano do klasy IV. Natomiast uczniów Pyżewskiego Bronisława kl. I oraz Pyżewskiego Feliksa kl. III pozostawiono jako drugorocznych z powodu nie opanowania materiału nauczania na skutek słabej frekwencji w ciągu roku szkolnego i niedostatecznej troski o zdobywanie nauki prze dzieci w szkole ze strony rodziców.

Rok szkolny 1956/57

Nowy Rok szkolny rozpoczął się dnia 3 września 1956 r. W dniu tym wstąpiło do tut. szkoły poraz pierwszy 6 dzieci. Klasa pierwsza w bieżącym roku szkolnym liczy 7 dzieci, z tych jedno jest drugoroczne. Do klasy drugiej uczęszcza 5 dzieci, do klasy III 8 dzieci, do klasy IV 4 dzieci. Razem do tutejszej szkoły w roku bieżącym uczęszcza 24 dzieci. Z początkiem roku szkolnego apele poranne przed rozpoczęciem zajęć przestały być obowiązkowe, a raczej dobrowolne i polecane przez Ministerstwo Oświaty jako jedna z form wych. W I kwartale nauczania odbyły się dwa zespoły metodyczne w Kościerzynie, w których wszyscy nauczyciele całego powiatu bez względu na stopień organizacyjny szkoły brali udział.

W drugiej połowie października w życiu politycznym naszego kraju zaszły ogromne zmiany. Posiedzenie VIII Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej dokonało nowego wyboru składu Biura Politycznego. Na sekretarza KC PZPR powołano ponownie byłego sekretarza – Władysława Gomułki (Władysław Gomułka[3]). W ślad za zmianami w Biurze Politycznym dokonano zmian ministrów. Ministrem Obrony Narodowej został zamiast Konstantego Rokossowskiego  - Marian Spychalski. Konstanty Rokossowski wrócił do Związku Radzieckiego. Zmiany zwierzchnych (sic!) władz naszej Ojczyzny w znacznej mierze wpłynęły na zmianę życia gospodarczego i politycznego całego kraju. Podobnych  przeobrażeń jak Polska dokonali w swym państwie Węgry, lecz drogą krwawej walki, która obejmowała kilkudniową rewolucję. Z dniem 15 listopada zakończył się I okres nauczania w niedzielę dnia 26.VI.1956 r. odbędzie się zebranie rodzicielskie, które będzie miało na celu omówić wyniki nauczania i wychowania za I okres roku szkolnego oraz dokonać zatwierdzenia istniejącego Komitetu Rodzicielskiego przy tutejszej szkole.

Rodzice dzieci szkolnych życzyli sobie wprowadzenia nauki religii w szkole. W II-gim półroczu roku szkolnego Wydział Oświaty spełnił życzenie rodziców. W charakterze nauczyciela religii w tutejszej szkole zaangażowano ob. Narloch Juliannę – naucz. emerytkę, która przyjeżdża raz w tygodniu z Płociczna.

W miesiącu maju szkołę wizytował kier. Wydziału Oświaty ob. Marchewicz Kazimierz wraz z instruktorem wych. fizycznego ob. Roznerskim. Wizytacja wypadła pomyślnie.

Miesiąc czerwiec koniec roku szkolnego. Promocji do następnych klas nie otrzymało: z kl. I na 7 uczniów 1, z klasy II na 5 uczniów 2, z kl. III wszyscy uczniowie promowani, z kl. IV na 4 uczniów 1. Na 24 uczniów nie promowano 4.

Cały rok szkolny na ogół przeminął w spokoju w naszej szkole. Specjalnych zmian oprócz wymienionych nie spostrzeżono.

Uroczystość zakończenia roku szkolnego 1956/57 odbyła się 23 czerwca 1957. W wakacjach bieżących po długoletnich oczekiwaniach przewidziany jest remont kapitalny. Budżet znajdujący się w PGRN przewidziany na drobne remonty został przeznaczony na zakup siatki na parkan.

 

 

 

Na tym kończą się wpisy w tym ciekawym zeszycie zawierającym zapisy z czterech jakże różnych okresów w 50 letnich dziejach Chwarzna, Pomorza i Polski:
  • początek to okres zaborów: przed i trakcie I wojny światowej,
  • następnie, ale dopiero od lutego 1920 roku, odrodzona po 123 latach zaborów Polska międzywojenna,
  • z kolei od września 1939 r. do 6 marca 1945 r okrutna okupacja hitlerowska
  • wreszcie - powojenna odbudowa kraju w warunkach władzy uzależnionej od komunistycznej Rosji.


  • [1] 6 marca 1945 roku Chwarzno zostało wyzwolone przez Armię Czerwoną. Masowe gwałty dokonywane przez żołnierzy sowieckich przyniosły wiele tragedii na Pomorzu. Czy to było przyczyną braku narodzin dzieci z tego rocznika? Trudno to stwierdzić, ale zbieżność dat i faktów jest bezsporna.

    [2]Nawiązując do doświadczeń przedwojennych, władze oświatowe i związkowe w Polsce Ludowej przystąpiły do organizowania wyższych kursów nauczycielskich oraz instytutów pedagogicznych. W roku szkolnym 1945/46 wyższe kursy nauczycielskie zostały uruchomione w następujących miastach: w Krakowie, Łodzi, Katowicach, Toruniu i Poznaniu, które dysponowały łącznie 300 miejscami. Podstawy organizacyjne i programowe jednorocznych wyższych kursów nauczycielskich uregulowane zostały w 1928 roku. W celu dostosowania działalności wyższych kursów nauczycielskich do zmienionych warunków społeczno-politycznych i do przyszłego systemu kształcenia nauczycieli na poziomie wyższym minister oświaty rozporządzeniem z 28 sierpnia 1945 roku wprowadził konieczne zmiany w ich organizacji i programie. Zadaniem wyższych kursów nauczycielskich było przygotowanie nauczycieli szkół powszechnych z dodatkowymi kwalifikacjami, niezbędnymi do realizacji programów nauczania w klasach V—VII. Ukończenie wyższego kursu nauczycielskiego traktowane było jednocześnie jako pierwszy rok studiów w wyższej szkole pedagogicznej (instytucie pedagogicznym). W miarę rozwoju wyższe kursy nauczycielskie przyjęły postać: stacjonarną dla nauczycieli urlopowanych, korespondencyjną oraz popołudniową, umożliwiającą zdobywanie wyższych kwalifikacji nauczycielom bez odrywania się od pracy zawodowej5. Pierwszą formę prowadziło Ministerstwo Oświaty a pozostałe Związek Nauczycielstwa Polskiego. Na program wyższego kursu nauczycielskiego składały się dwa działy: Dział A obejmował następujące przedmjoty pedagogiczne: psychologia dziecka, filozofia, socjologia, ekonomia, zagadnienia życia współczesnego, metodyka (po 1 godzinie tygodniowo) i pedagogika ogólna z dydaktyką (2 godziny tygodniowo), natomiast dział B obejmował dwa wybrane przez słuchacza przedmioty ogólnokształcące, w wymiarze po 14 godzin na każdy z nich. O przyjęcie na wyższy kurs nauczycielski mogli się ubiegać czynni nauczyciele, którzy posiadali pełne kwalifikacje do nauczania w szkołach podstawowych i co najmniej trzyletnią praktykę nauczycielską. W latach 1946—1947 zorganizowano 13 wyższych kursów nauczycielskich a w roku 1947/48 — 38. Stacjonarne wyższe kursy nauczycielskie obejmowały około 400 słuchaczy, korespondencyjne - około 1 850. (Patrz: https://rep.up.krakow.pl)

    [3] 12 października 1956 Władysław Gomułka na posiedzeniu Biura Politycznego KC PZPR powiedział: "Można rządzić narodem, gdy się utraciło jego zaufanie, za pomocą bagnetów, ale kto się orientuje na taką ewentualność, ten sam orientuje się na zagubienie wszystkiego. Do starych metod powracać nie możemy". 21 października Gomułka został wybrany na I sekretarza PZPR. 24 października 1956 wygłosił na wiecu ludności Warszawy na placu Defilad słynne, emocjonalne, 40-minutowe przemówienie zaczynające się słowami „Towarzysze! Obywatele! Ludu pracujący stolicy!”, które zyskało mu powszechną sympatię, a którego początek przeszedł później do kultury masowej. Po dramatycznych pertraktacjach z przybyłymi do Warszawy władzami radzieckimi zdołał uzyskać wycofanie do baz zmierzających na Warszawę oddziałów radzieckich i częściową akceptację władz Związku Radzieckiego dla umiarkowanych reform. W dniach 16–18 listopada przewodniczył udającej się do Moskwy polskiej delegacji, która uzyskała znaczne ustępstwa strony radzieckiej. Gdy jechał do Moskwy, na stacjach kolejowych modliły się za niego tłumy. Jego powrót wywołał entuzjazm.